Economics
फिलिप्स वक्र
फिलिप्स वक्र : महागाई आणि बेरोजगारी यांचा परस्पर संबंध परिचय फिलिप्स वक्र हा महागाई (Inflation) आणि बेरोजगारी (Unemployment) यांच्यातील उलटसुलट संबंध स्पष्ट करणारा एक महत्त्वाचा आर्थिक संकल्पना आहे. 1958 मध्ये अर्थशास्त्रज्ञ ए. डब्ल्यू. फिलिप्स (A.W. Phillips) यांनी हा सिद्धांत मांडला. त्यांच्या अभ्यासानुसार, महागाई जास्त असेल तेव्हा बेरोजगारी कमी असते, आणि म…
Read more
Economics
मागणी आणि पुरवठा वक्र
मागणी आणि पुरवठा वक्र (Demand and Supply Curve) परिचय: अर्थशास्त्रात मागणी आणि पुरवठा हे सर्वात महत्त्वाचे संकल्पना आहेत. बाजारातील किंमती कशा ठरतात, वस्तू व सेवांची उपलब्धता कशी बदलते, आणि ग्राहक व उत्पादक यांच्यावर त्याचा कसा परिणाम होतो, हे या संकल्पनांद्वारे स्पष्ट होते. 1. मागणी म्हणजे काय? मागणी म्हणजे ग्राहक विशिष्ट किंमतीला विशिष्ट प्रमाणात वस्तू किंवा सेवा ख…
Read more.png)
Economics
केंद्रीय बँकांची भूमिका
आर्थिक स्थैर्यासाठी केंद्रीय बँकांची भूमिका: रिझर्व बँक ऑफ इंडिया (RBI) चा सविस्तर अभ्यास केंद्रीय बँका कोणत्याही देशाच्या आर्थिक व्यवस्थेमध्ये अत्यंत महत्त्वाची भूमिका बजावतात. चलनविषयक धोरणांचे नियंत्रण, चलन व्यवस्थापन, व्याजदरांचे नियमन आणि वित्तीय स्थैर्य यांसारख्या जबाबदाऱ्या पार पाडत, केंद्रीय बँका देशाच्या अर्थव्यवस्थेस चालना देतात. भारतात रिझर्व बँक ऑफ इंडि…
Read more
Economics
चलनवाढ आणि तिचे परिणाम
चलनवाढ आणि तिचे परिणाम परिचय चलनवाढ (Inflation) ही अर्थव्यवस्थेतील एक महत्वाची संकल्पना आहे ज्याचा प्रभाव सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते उद्योगधंद्यांपर्यंत सर्वांवर पडतो. साधारणपणे, चलनवाढ म्हणजे वस्तू आणि सेवांच्या किंमतींमध्ये कालांतराने होणारी वाढ होय. चलनवाढीमुळे पैशाच्या मूल्यात घट येते आणि त्यामुळे सामान्य जनतेच्या खिशावर भार वाढतो. या लेखात आपण चलनवाढीच्या कार…
Read more.png)
Economics
खरेदी शक्ती समता (PPP)
खरेदी शक्ती समता (PPP): एक सखोल विश्लेषण खरेदी शक्ती समता (PPP - Purchasing Power Parity) ही अर्थशास्त्रातील एक महत्त्वपूर्ण संकल्पना आहे जी दोन देशांमधील चलनांची तुलनात्मक खरेदी शक्ती दर्शवते. साधेपणाने सांगायचे तर, एका देशातील चलनाने दुसऱ्या देशात किती वस्तू किंवा सेवा खरेदी करू शकतो हे PPP दर्शवते. PPP कसे काम करते? PPP सिद्धांतानुसार, दोन देशांमध्ये समान वस्तू…
Read more.png)
Economics
भारताच्या आर्थिक भविष्यातील स्टार्टअप्स
भारताच्या आर्थिक भविष्यातील स्टार्टअप्स (Startups) : बदलत्या अर्थव्यवस्थेचे चालक भारतीय अर्थव्यवस्था गेल्या काही दशकांत झपाट्याने वाढली आहे. या वाढीचे एक प्रमुख कारण म्हणजे भारतातील स्टार्टअप संस्कृतीचा उदय. नवीन तंत्रज्ञान, इनोव्हेशनवर भर देणारे आणि वेगवान वाढ करणारे स्टार्टअप्स भारताच्या अर्थव्यवस्थेचे चालक बनत आहेत. या ब्लॉगमध्ये आपण भारतातील स्टार्टअप क्षेत्रा…
Read more.png)
Economics
महागाई (Inflation)
महागाई (Inflation) : आपल्या खिशाला पोच करणारी समस्या महागाई ही आपल्या सर्वांना परिचित असलेली आणि त्रासदायक अशी समस्या आहे. आपल्या स्वतःच्या आयुष्यातच आपण वस्तू आणि सेवांच्या किमती वाढताना अनुभवतो. पण महागाई म्हणजे नेमके काय, ते कशामुळे होते आणि त्यावर काय उपाय करता येऊ शकतात हे कधी विचार केला आहे का? या ब्लॉगमध्ये आपण महागाई, तिचे प्रकार, कारणे आणि उपाय यांची माहि…
Read more.png)
Economics
भारताची पहिली पंचवार्षिक योजना (१९५१-१९५६)
स्वातंत्र्याच्या राखेतून उभारणी: भारताच्या पहिल्या पंचवार्षिक योजनेचा (१९५१-१९५६) सखोल अभ्यास १९४७ मध्ये भारताला स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा तो आनंदाचा क्षण होता, परंतु तोच वेळी अनेक आव्हानही होती. फाळणीच्या जखमा ताज्या होत्या, अर्थव्यवस्था पार झाली होती आणि पायाभूत सुविधा अत्यंत अपुऱ्या होत्या. या समस्यांवर मात करण्यासाठी आणि समृद्ध भविष्याची पायाभरणी घालण्यासाठी, भा…
Read more
.gif)
Social Plugin